Thực trạng nhà ở tái định cư

Trên địa bàn toàn thành phố, theo Sở Xây dựng, hiện nay quỹ nhà, đất tái định cư thuộc sở hữu nhà nước do sở quản lý, chưa sử dụng có 11.688 căn hộ và nền đất (bao gồm 9.434 căn hộ và 2.254 nền đất; trong đó 5.022 căn hộ và 41 nền đất đã có chủ trương bán đấu giá để thu hồi vốn). 

Không ít dự án nhà tái định cư, Sở Xây dựng đã nhiều lần có văn bản đề nghị Thường trực Ban Chỉ đạo 167 có ý kiến nhằm tiến hành các thủ tục bán đấu giá do không có nhu cầu sử dụng nhưng vẫn rất chậm. Có lẽ đã đến lúc rà soát lại thực trạng này và sớm có giải pháp xử lý rốt ráo.

Đơn cử trên địa bàn quận 8 có hàng chục dự án cải tạo kênh rạch với gần 12.400 căn hộ lụp xụp phải di dời, giải tỏa. Trong 5 năm tới, địa phương này cần hàng ngàn căn hộ tái định cư do đã lên kế hoạch di dời khoảng 6.000 căn nhà ven, trên dọc hai bờ kênh Đôi giai đoạn 2021 - 2025.

Nhưng theo báo cáo của UBND quận 8 gửi Sở Xây dựng, quận không đủ kinh phí mua lại các suất tái định cư để chuẩn bị cho dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trong thời gian tới. Trong khi đó, trên địa bàn quận có lợi thế là quỹ nhà để bố trí tái định cư khá dồi dào, như: dự án khu nhà ở xã hội Hưng Phát ở phường 6 (1.554 căn hộ), chung cư Bình Minh (phường 16, 639 căn hộ), chung cư Riverside Aparment (phường 16, 760 căn hộ), chung cư An Sinh (phường 4, 1.057 căn hộ)… "Kiến nghị UBND TP.HCM, Sở Xây dựng cùng các sở ngành xem xét tạm ứng kinh phí nguồn ngân sách của thành phố để mua lại", UBND quận 8 đề xuất.

Tuy nhiên, văn bản phản hồi của Sở Xây dựng cho biết, việc kiến nghị tạm ứng ngân sách để mua nhà tái định cư không phù hợp với Luật Ngân sách Nhà nước và các quy định hiện hành.

Giải pháp

Hiện, quỹ nhà tái định cư tại TP.HCM còn hàng nghìn căn hộ chưa bố trí cho đối tượng thuộc diện tái định cư vào ở. Trong số này, nhiều dự án có số lượng căn hộ lớn, như: Khu tái định cư Bình Khánh (thành phố Thủ Đức) còn hơn 5.300 căn; Khu tái định cư Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh) còn gần 1.000 căn… Do không được sử dụng, các dự án nhà tái định cư trên đã bắt đầu có dấu hiệu xuống cấp.

Theo Trung tâm Quản lý nhà và giám định xây dựng (Sở Xây dựng TP.HCM), mỗi năm kinh phí để duy tu, bảo dưỡng, quản lý các dự án nhà tái định cư đang xuống cấp khoảng trên 70 tỷ đồng. Thời gian bỏ trống càng lâu, kinh phí bảo trì càng lớn. Trong khi đó, với nhu cầu nhà ở hiện nay của người dân thành phố, việc hàng nghìn căn hộ tái định cư đang bỏ trống gây lãng phí rất lớn.

Tại buổi làm việc ngày 13/5 với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các bộ, ngành, Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong thông tin, quỹ nhà đất do Nhà nước quản lý trên địa bàn thành phố còn rất lớn. Để tận dụng hiệu quả nguồn lực này, thành phố đang rà soát quỹ nhà đất công, tổ chức bán đấu giá góp phần đầu tư phát triển hạ tầng của thành phố.

UBND TP.HCM kiến nghị Chính phủ cho phép thành phố quyết định điều chỉnh mục tiêu dự án, quỹ nhà phục vụ tái định cư sang nhà ở xã hội hoặc thương mại thay cho Bộ Xây dựng theo Nghị định số 99/2015/NĐ-CP của Chính phủ ngày 20-10-2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở.

Về kiến nghị này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ hoan nghênh việc chuyển nhà tái định cư sang nhà ở xã hội bởi mục tiêu sử dụng gần như nhau; còn nếu chuyển sang nhà ở thương mại, dứt khoát phải thông qua đấu giá để bổ sung nguồn thu ngân sách nhà nước.

(tổng hợp)